Σε περίπτωση μίσθωσης τραπεζικής θυρίδας από έναν ή περισσότερους συνδικαιούχους, σε περίπτωση θανάτου ενός από αυτούς, παύουν οι λοιποί να έχουν δικαίωμα χρήσης έως ότου ολοκληρωθούν οι κληρονομικές διαδικασίες. Το ίδιο ισχύει και στην περίπτωση που υπάρχουν πληρεξούσιοι.
Ωστόσο, υπάρχει η δυνατότητα, κατά περίπτωση, ανάλογα με τα νομικά και πραγματικά περιστατικά κατά περίπτωση και την απαιτούμενη νομική επεξεργασία τους, με κατάλληλες νομικές ενέργειες και επιλογές, να αποφευχθούν όλα ή ορισμένα από τα στάδια της κληρονομικής διαδοχής και να ακολουθηθούν λύσεις για την αποφυγή των παραπάνω.
Οι συμβάσεις μίσθωσης τραπεζικών θυρίδων θησαυροφυλακίου, διέπονται από τις γενικές διατάξεις περί μίσθωσης πράγματος του Αστικού Κώδικα (ΑΚ 574 επ.) και προϋποθέτουν ότι μία ανώνυμη τραπεζική εταιρεία παραχωρεί σε ένα φυσικό ή νομικό πρόσωπο, έναντι ανταλλάγματος τη χρήση θυρίδας θησαυροφυλακίου, για την εναπόθεση σε αυτήν πολύτιμων κινητών πραγμάτων, όπως τιμαλφή, χρεόγραφα κλπ έναντι ανταλλάγματος.
Σε αυτού τους είδους τις συμβάσεις, η εκμισθώτρια τράπεζα δεν γνωρίζει ούτε μπορεί να ελέγξει το περιεχόμενο της θυρίδας η οποία είναι απαραβίαστη τόσο από την τράπεζα όσο και από κάθε τρίτο (Άρθρο 53 του Κώδικα Τραπεζικής Δεοντολογίας).
Ένας συνηθισμένος όρος των συμβάσεων αυτών είναι ότι η χρήση της θυρίδας μπορεί να γίνεται από τον ίδιο τον μισθωτή είτε αυτοπροσώπως, είτε δια ειδικού αντιπροσώπου οριζόμενου από αυτόν, οπότε στην τελευταία περίπτωση, η χρήση ενεργείται υπό την απόλυτη και ολοκληρωτική ευθύνη του μισθωτή, παραιτούμενου μάλιστα από κάθε ένσταση ένεκα πλαστογράφησης της υπογραφής του, νόθευσης, κατάχρησης, απώλειας ή κακής χρήσης της επιστολής που θα εμφάνιζε, θεωρούμενης από αυτόν έγκυρης κάθε χρήσης βάσει της επιστολής, επί της οποίας έγινε οποιαδήποτε πλαστογράφηση, νοθεία ή κατάχρηση της υπογραφής του ή απώλεια και οποιαδήποτε κακή χρήση της.
Σε περίπτωση ύπαρξης αντιπροσώπου (πληρεξουσίου), ο οποίος μπορεί και αυτός να τοποθετεί και δικά του πράγματα στη θυρίδα και αντίστοιχα να τα αποσύρει, απαιτείται για τη χρήση της θυρίδας έγγραφη εξουσιοδότηση από τον μισθωτή προς τον πληρεξούσιο, ενώ απαγορεύεται υπεκμίσθωση ή παραχώρηση της χρήσης της θυρίδας.
Επίσης, συνηθίζεται να τίθεται όρος, ότι η τράπεζα δεν φέρει καμία ευθύνη απέναντι στον μισθωτή και στους καθολικούς ή ειδικούς διαδόχους του σε περίπτωση πλαστογράφησης της υπογραφής του μισθωτή ή χρήσης του κλειδιού της θυρίδας από τρίτο μη εξουσιοδοτημένο πρόσωπο ή από αντιπρόσωπο του οποίου οι εξουσίες έχουν ανακληθεί και δεν έχει ενημερωθεί εγγράφως η τράπεζα σχετικά με την ανάκληση αυτή.
Κατά την πάγια τραπεζική πρακτική, η τράπεζα προκειμένου να παραχωρήσει πρόσβαση σε μία θυρίδα, ελέγχει την ταυτοπροσωπία του έχοντος το ένα κλειδί αυτής, και στη συνέχεια ζητά από αυτόν να υπογράψει στη σχετική καρτέλα ως δικαιούχος ή σε περίπτωση που πρόκειται για αντιπρόσωπο ζητά να επιδείξει την έγγραφη πληρεξουσιότητά του από τον μισθωτή, χωρίς να ευθύνεται με κανένα τρόπο για την γνησιότητα της υπογραφής του τελευταίου. Πέραν τούτων, είθισται να προβλέπεται ότι η τράπεζα λαμβάνει όλα τα απαραίτητα μέτρα για την ασφάλεια του θησαυροφυλακίου που βρίσκεται η θυρίδα αλλά ότι δεν φέρει καμία ευθύνη για τα αντικείμενα που τοποθετούνται στη θυρίδα, την τυχόν καταστροφή ή απώλειά τους.
Θάνατος Μισθωτή Θυρίδας:
Ακόμα κι αν έχουν οριστεί στη σύμβαση μίσθωσης επιπλέον μισθωτές (συνδικαιούχοι) οι οποίοι έχουν δυνατότητα για ξεχωριστή πρόσβαση και επί του συνόλου του περιεχομένου της θυρίδας, ο θάνατος ενός από αυτά τα πρόσωπα, στερεί από όλους τους συνδικαιούχους το δικαίωμα χρήσης της θυρίδας μέχρι την ολοκλήρωση της διαδικασίας νομιμοποίησης κληρονόμων του αποθανόντος μισθωτή και ακολούθως την αποσφράγιση της θυρίδας κατά τα προβλεπόμενα στο νόμο, δεδομένου ότι το περιεχόμενο της θυρίδας ανήκει στην κληρονομιαία περιουσία.
Σε περίπτωση που δεν υπάρχουν συ μισθωτές, αλλά ο μισθωτής έχει ορίσει κάποιο πρόσωπο ως αντιπρόσωπο (πληρεξούσιό) του και πάλι πρέπει να ενημερωθεί η τράπεζα για τον θάνατο του μισθωτή και να ακολουθήσει η διαδικασία νομιμοποίησης κληρονόμων και αποσφράγισης, καθώς σύμφωνα με όσα ορίζει το αστικό δίκαιο (Άρθρο 223), όταν επέρχεται θάνατος του αντιπροσωπευόμενου παύει αυτομάτως η πληρεξουσιότητα και άρα παύει η ισχύς της έγγραφης εξουσιοδότησης του μισθωτή προς τον αντιπρόσωπό του για να κάνει χρήση της θυρίδας.
Διαδικασία μετά το θάνατο του Μισθωτή – Ανάληψη Περιεχομένου Θυρίδας από τους Κληρονόμους:
Μετά το θάνατο του μισθωτή, αν δεν υπάρχει διαθήκη, οι εξ αδιαθέτου κληρονόμοι του αφού προβούν σε διαδικασία νομιμοποίησης κληρονόμων στην τράπεζα, πρέπει να προβούν σε αποσφράγιση της θυρίδας η οποία γίνεται παρουσία όλων των κληρονόμων, ενός συμβολαιογράφου και ενός πραγματογνώμονα εκτιμητή επιλογής τους, καθώς και ενός εκτιμητή-αντιπροσώπου της αρμόδιας εφορίας οι οποίοι θα προβούν από κοινού στην απογραφή, δηλαδή στην καταγραφή, καταμέτρηση και αποτίμηση της αξίας των κινητών πραγμάτων που θα βρεθούν εντός της θυρίδας.
Κατά την διαδικασία της απογραφής, γίνεται μνεία στο χρόνο κατά τον οποίο ανοίχθηκε τελευταία φορά η θυρίδα, ούτως ώστε να ελεγχθεί αν έχει ανοιχθεί μετά το θάνατο του δικαιούχου και επανασφραγίζεται στη συνέχεια το περιεχόμενό της.
Αν υπάρχει διαθήκη του δικαιούχου, ομοίως ακολουθείται η διαδικασία της νομιμοποίησης κληρονόμων και η αποσφράγιση και απογραφή όπως προεκτέθηκε, επανασφραγίζεται η θυρίδα και στη συνέχεια δημοσιεύεται η διαθήκη.
Και στις δύο περιπτώσεις, το περιεχόμενο της τραπεζικής θυρίδας πλέον των τυχόν υπαρχόντων χρημάτων, αποτιμάται από την φορολογική αρχή σε χρήμα και προστίθεται στην κληρονομική μερίδα των εξ αδιαθέτου ή εκ διαθήκης κληρονόμων.
Ωστόσο, οι κληρονόμοι μπορούν να αναλάβουν το περιεχόμενο της θυρίδας μόνο μετά την πληρωμή και του φόρου κληρονομίας που αναλογεί στο περιεχόμενο της θυρίδας καθώς και στα λοιπά περιουσιακά στοιχεία (κινητά/ ακίνητα) του αποβιώσαντος, εφόσον υπάρχουν τέτοια, και φυσικά μετά την εξόφληση των τυχόν οφειλόμενων μισθωμάτων της θυρίδας. Ορισμένες φορές και ανάλογα με το ύψος της αξίας των αντικειμένων που βρίσκονται εντός της θυρίδας, οι τράπεζες ζητούν πριν την ανάληψή τους την έκδοση κληρονομητηρίου, που αποτελεί δικαστική απόφαση που πιστοποιεί την κληρονομική μερίδα εκάστου κληρονόμου και αναφέρει το σύνολο των κληρονομιαίων στοιχείων.
Ωστόσο, υπάρχει η δυνατότητα να ακολουθηθούν λύσεις για την αποφυγή των παραπάνω, ανάλογα με τα νομικά και πραγματικά περιστατικά κατά περίπτωση και την απαιτούμενη νομική επεξεργασία τους.
