Στην περίπτωση πρόκλησης τροχαίου ατυχήματος υπό την επήρεια μέθης, ο υπαίτιος οδηγός έχει αφενός αστική και ποινική ευθύνη έναντι του παθόντος και αφετέρου διοικητική ευθύνη έναντι της πολιτείας.
Παράλληλα σύμφωνα με την νομοθεσία, απαλλάσσεται της ευθύνης προς αποζημίωση του παθόντος, η υπόχρεη ασφαλιστική εταιρεία, ήτοι η ασφαλιστική εταιρεία στην οποία ήταν ασφαλισμένο, κατά το χρόνο του ατυχήματος το ζημιογόνο όχημα.
Επομένως μόνος υπόχρεος προς κάλυψη όλων των ζημιών που προκαλούνται στον ζημιωθέντα οδηγό (συμπεριλαμβανομένων και των τυχών κονδυλίων αποκατάστασης ηθικής βλάβης) λόγω οδήγησης υπό την επήρεια μέθης, είναι ο υπαίτιος οδηγός του ζημιογόνου οχήματος, εναντίον του οποίου μπορούν να εγερθούν όλες οι απορρέουσες από το τροχαίο ατύχημα απαιτήσεις και να αναζητηθεί περαιτέρω η ποινική του ευθύνη.
Ειδικότερα σε περίπτωση πρόκλησης τροχαίου ατυχήματος υπό την επήρεια μέθης, ο υπαίτιος οδηγός ευθύνεται ως κατωτέρω:
1) Αστική ευθύνη έναντι του παθόντος.
Σε περίπτωση πρόκλησης ατυχήματος από μέθη, ο οδηγός του οχήματος φέρει την ευθύνη για αποζημίωση κατά τις γενικές διατάξεις περί αδικοπραξίας (ΑΚ 914 επ). Επίσης, φέρει, μαζί με τον ιδιοκτήτη του οχήματος (σε περίπτωση που ο ιδιοκτήτης του ζημιογόνου οχήματος είναι τρίτο πρόσωπο), ευθύνη με βάση το ν. ΓΠΝ/1911.
Οι παρακάτω νομοθετικές διατάξεις, αποτελούν το νομοθετικό έρεισμα (νομική βάση) των αξιώσεων του ζημιωθέντος οδηγού, πάνω στις οποίες στηρίζει την αγωγή του και τα αιτούμενα με αυτήν κονδύλια (υλικές ζημίες, βελτιωμένη τροφή, διαφυγόντα εισοδήματα, ιατρικά έξοδα, ηθική βλάβη, αποζημίωση λόγω μόνιμης αναπηρίας κτλ).
2) Απαλλαγή υπόχρεης Ασφαλιστικής Εταιρίας.
Στις διατάξεις των άρθρων 2 περ. 1, 6 παρ. 1, 10 παρ. 1 και 11 παρ. 1 του ν. 489/ 1976 "περί της υποχρεωτικής ασφαλίσεως της εξ ατυχημάτων αυτοκινήτων αστικής ευθύνης", ορίζονται μεταξύ άλλων τα εξής:
«Ο κύριος, ή κάτοχος αυτοκινήτου που κυκλοφορεί μέσα στην Ελλάδα, επί οδού, υποχρεούται να έχει καλύψει με ασφάλιση την εκ τούτου έναντι τρίτων αστική ευθύνη, σύμφωνα με τις διατάξεις του παρόντος» (2 παρ. 1).
« Η ασφάλιση πρέπει να καλύπτει την αστική ευθύνη του κυρίου, του κατόχου και κάθε οδηγού ή προστηθέντος για την οδήγηση ή υπεύθυνου του ασφαλισμένου αυτοκινήτου» (6 παρ. 1).
«Το πρόσωπο που ζημιώθηκε, έχει από την ασφαλιστική σύμβαση και μέχρι το ποσό αυτής ίδια αξίωση κατά του ασφαλιστή» (10 παρ. 1).
«Ο ασφαλιστής δεν μπορεί να αντιτάξει κατά του προσώπου που ζημιώθηκε, όταν τούτο ασκεί την κατά το άρθρο 10 παρ. 1 αξίωση, ενστάσεις που απορρέουν από την ασφαλιστική σύμβαση, επιφυλασσομένου σ` αυτόν του δικαιώματος αγωγής κατά του ασφαλισμένου, του αντισυμβαλλομένου και του οδηγού» (11 παρ. 1).
Πλην όμως σύμφωνα με το άρθ. 6β του ΠΔ 237/1986:
« 1. Εξαιρούνται από την ασφάλιση οι ζημίες που προκαλούνται:
…… β) από οδηγό ο οποίος, κατά το χρόνο του ατυχήματος, τελούσε υπό την επίδραση οινοπνεύματος ή τοξικών ουσιών, κατά παράβαση του Κώδικα Οδικής Κυκλοφορίας (ν. 2696/1999, ΦΕΚ 57 Α`), όπως εκάστοτε ισχύει, εφόσον η εν λόγω παράβαση τελεί σε αιτιώδη συνάφεια με την πρόκληση του ατυχήματος…..»
Ως εκ τούτου, αποκλείονται της ασφαλίσεως ζημίες που προκαλούνται καθ’ όν χρόνον ο οδηγός του αυτοκινήτου οχήματος τελεί υπό την επίδραση οινοπνεύματος ή τοξικών ουσιών κατά την έννοια και τις προϋποθέσεις του άρθρου 42 του Κώδικα Οδικής Κυκλοφορίας (ΚΟΚ).
Επομένως, στην περίπτωση τροχαίου ατυχήματος λόγω μέθης του υπαίτιου οδηγού, απαλλάσσεται από οποιαδήποτε ευθύνη η υπόχρεη ασφαλιστική εταιρία και αποκλειστικά υπόχρεος προς αποκατάσταση των ζημιών που υπέστη ο ζημιωθείς οδηγός, είναι ο οδηγός του ζημιογόνου οχήματος.
Στην πράξη είθισται να κατατίθεται αγωγή τόσο κατά του υπαίτιου οδηγού όσο και κατά της ασφαλιστικής εταιρίας, η οποία (ασφαλιστική εταιρία) στη συνέχεια στρέφεται αναγωγικά κατά του υπόχρεου οδηγού.
3) Ποινική και Διοικητική Ευθύνη του υπαίτιου οδηγού.
Ως προς τη ποινική ευθύνη του οδηγού υπό την επήρεια μέθης, αυτή ρυθμίζεται από τα άρθρα 302 ΠΚ (ανθρωποκτονία από αμέλεια σε περίπτωση θανατηφόρου ατυχήματος) ή 314 ΠΚ (σωματική βλάβη από αμέλεια σε περίπτωση ατυχήματος με σωματικές βλάβες του παθόντος) και το νέο άρθρο 290Α ΠΚ.
Τέλος, σχετικές ρυθμίσεις περιέχει και το άρθρο 42 του Κώδικα Οδικής Κυκλοφορίας, σύμφωνα με το οποίο ανάλογα με το ποσοστό αλκοόλης στο αίμα του υπαίτιου οδηγού, προβλέπονται οι ανάλογες διοικητικές κυρώσεις (πρόστιμο, αφαίρεση διπλώματος κτλ).
