Αξιοσημείωτο είναι ότι μόνο κατά τη διάρκεια του πρώτου τριμήνου του 2022, καταγράφηκε αύξηση των κρουσμάτων απάτης στον Φ.Π.Α. των διενεργούμενων εντός Ευρωπαϊκής Ένωσης συναλλαγών. Σύμφωνα με τα στοιχεία της Ανεξάρτητης Αρχής Δημοσίων Εσόδων (Α.Α.Δ.Ε). για τους ελέγχους που πραγματοποίησε η Υπηρεσία Ελέγχων Διασφάλισης Δημοσίων Εσόδων (Υ.Ε.Δ.Δ.Ε.), ολοκληρώθηκαν 49 έρευνες για υποθέσεις απάτης στον Φ.Π.Α. των ενδοκοινοτικών συναλλαγών, από τις οποίες εντοπίστηκαν διαφυγόντα έσοδα συνολικού ύψους 1,73 εκατομμυρίου ευρώ.
Το φαινόμενο της απάτης στον Φ.Π.Α. εντείνεται ολοένα και περισσότερο τα τελευταία χρόνια με τους επιτήδειους δράστε που την διαπράττουν να εκμεταλλεύονται το σύστημα των πολύ ευέλικτων πλέον ενδοκοινοτικών συναλλαγών. Η τέλεση της απάτης καρουζέλ συνίσταται ουσιαστικά στην κυκλική κίνηση εμπορευμάτων σε δύο τουλάχιστον κράτη μέλη της Ένωσης με σκοπό μία επιχείρηση σε κάθε κράτος μέλος να λειτουργήσει σαν «μεσολαβητής» μέχρι τελικά να επιστρέψουν τα εμπορεύματα στην χώρα προέλευσης τους και στον αρχικό προμηθευτή. Συνέπεια δε της διαδικασίας αυτής είναι ο επιχειρηματίας- δράστης να εισπράξει αλλά να «γλιτώσει» την απόδοση του Φ.Π.Α.
Αυτό συμβαίνει διότι με βάση την ενωσιακή φορολογική νομοθεσία, στις ενδοκοινοτικές εμπορικές συναλλαγές δεν επιβάλλεται Φ.Π.Α., γεγονός το οποίο λειτουργεί ως βάση για αυτή την ιδιαίτερη μορφή φορολογικής απάτης. Για να εξηγηθούν δε καλύτερα τα προαναφερθέντα σχηματικά θα μπορούσαμε να εξηγήσουμε την απάτη καρουζέλ ως εξής:
- Ο κύκλος της απάτης ξεκινά με την «Εταιρεία Α», που βρίσκεται στο «Κράτος-Μέλος 1» η οποία πωλεί αγαθά στην «Εταιρεία Β» στο «Κράτος-Μέλος 2». Η «Εταιρεία Α» δεν επιβάλλει ΦΠΑ επί της συναλλαγής εφόσον είναι η «Εταιρεία Β» που έχει την υποχρέωση καταβολής του ΦΠΑ μέσω της μεθόδου της διπλής καταχώρησης. Αυτό σημαίνει με απλά λόγια πως η «Εταιρεία Β» χρεώνει τον εαυτό της ΦΠΑ και την ίδια στιγμή διεκδικεί αυτόν τον ΦΠΑ, με αποτέλεσμα να μην έχει να καταβάλει φόρο στις φορολογικές αρχές του «Κράτους-Μέλους 2».
- Όταν η «Εταιρεία Β», που απέκτησε τα αγαθά χωρίς να καταβάλει ΦΠΑ, προχωρήσει σε πώληση των αγαθών στην «Εταιρεία Γ», ας πούμε για 100.000 ευρώ, εντός του «Κράτους-Μέλους 2», η πράξη θα περιλαμβάνει ΦΠΑ του «Κράτους-Μέλους 2», για παράδειγμα 24%, εφόσον αποτελεί εγχώρια παράδοση αγαθών.
Κανονικά, η «Εταιρεία Β» θα είναι υποχρεωμένη να δηλώσει και να καταβάλει τον Φ.Π.Α. που εισέπραξε, δηλαδή 24.000 ευρώ, στη φορολογική αρχή. Η «Εταιρεία Β», όμως, αποτελεί τον λεγόμενο «εξαφανισμένο έμπορο» και δεν θα καταβάλει τελικά οποιονδήποτε ΦΠΑ εισέπραξε από την «Εταιρεία Γ».
- Οι συναλλαγές συνεχίζονται με πωλήσεις εντός του «Κράτους-Μέλους 2», από την «Εταιρεία Γ» στην «Εταιρεία Δ», που μεταπωλεί στην «Εταιρεία Ε». Οι έμποροι μετά την «Εταιρεία Β», οι λεγόμενοι «απομονωτές», έχουν επιβάλει, εισπράξει και αποδώσει κανονικά στις αρχές τον Φ.Π.Α. Η «Εταιρεία Ε» πωλεί τα ίδια αγαθά πίσω στην «Εταιρεία Α» στο «Κράτος-Μέλος 1», όπου πάλι δεν επιβάλλεται ΦΠΑ εφόσον εφαρμόζεται η διπλή καταχώρηση από την «Εταιρεία Α». Οι απατεώνες ρυθμίζουν τις τιμές πώλησης μεταξύ των διαφόρων εταιρειών με τέτοιο τρόπο που η συναλλαγή να είναι κερδοφόρα, για τις εταιρείες που συμμετέχουν, δίχως να γνωρίζουν όμως πως αποτελούν πιόνια της απάτης.
Στο παράδειγμά μας το «Κράτος-Μέλος 2» χάνει 24.000 ευρώ, τα οποία δεν εισέπραξε από την «Εταιρεία Β», αλλά που υποχρεούται να τα επιστρέψει στην «Εταιρεία Γ» εφόσον η εταιρεία αυτή έχει το δικαίωμα έκπτωσης. Το γεγονός πως η «Εταιρεία Β» δεν έχει αποδώσει τον Φ.Π.Α. στη φορολογική αρχή δεν αφαιρεί το δικαίωμα της «Εταιρείας Γ» να διεκδικήσει τον Φ.Π.Α .που πλήρωσε σε αυτήν, αρκεί φυσικά να μην τεκμηριώνεται πως εις γνώσιν της συμμετείχε στην απάτη…
