Η Ατομική είναι αναμφίβολα η πιο απλή μορφή επιχείρησης, αφού ιδρύεται, οργανώνεται και διοικείται από ένα άτομο. Η έναρξη ατομικής επιχείρησης μπορεί να διεκπεραιωθεί εξ ολοκλήρου ηλεκτρονικά. Η διάρκεια της διαδικασίας εξαρτάται κυρίως από την Δ.Ο.Υ. (εφορία) που καλείται να καταχωρήσει την έναρξη μιας ατομικής επιχείρησης και έχει σημασία πόσο οργανωμένη είναι η εφορία στην οποία ανήκει η έδρα. Η έναρξη επιχείρησης μπορεί να υλοποιηθεί σε χρονικό διάστημα δύο ημερών μέχρι και δύο εβδομάδων.
Όπως όλες οι επιχειρήσεις, ομοίως και η ατομική επιχείρηση θα πρέπει να έχει κάνει εγγραφή στο Γ.Ε.ΜΗ . (Γενικό εμπορικό μητρώο) που στεγάζεται σε ένα από τα Επιμελητήρια (Επαγγελματικό, Εμπορικό, Βιοτεχνικό, Βιομηχανικό, Οικονομικό, Τεχνικό) ή συλλόγους (Δικηγορικός, Ιατρικός κ.α.), αναλόγως με την κατηγορία που ανήκει η δραστηριότητα που επιθυμεί να δηλώνει ως υποψήφιος ο νέος ελεύθερος επαγγελματίας. Στην διαδικασία της εγγραφής στο Γ.Ε.ΜΗ. μπορεί φυσικά να δηλωθεί και να κατοχυρωθεί και ο διακριτικός τίτλος της επιχείρησης, αρκεί τόσο αυτός όσο και η επωνυμία της επιχείρησης (η οποία στις ατομικές επιχειρήσεις απαρτίζεται συνήθως από το ονοματεπώνυμο του ιδιοκτήτη τους), να μην χρησιμοποιούνται ήδη.
Το κόστος εγγραφής στο Γ.Ε..ΜΗ. για την ατομική επιχείρηση ανέρχεται στα 50,00€ (20€ παράβολα εγγραφής και 30,00€ για την συνδρομή του πρώτου έτους λειτουργίας της). Οφείλεται επιπλέον ετήσια συνδρομή για το Γ.Ε.ΜΗ. ύψους 30,00€ καθώς και ετήσια συνδρομή για το Επαγγελματικό Επιμελητήριο ύψους 11,00€.
Η εγγραφή στο ΓΕΜΗ γίνεται μέσω εξ αποστάσεως επικοινωνίας με email ή τηλεφωνικά στο αντίστοιχο τμήμα Επιμελητηρίου της πόλης του επιχειρηματία π.χ. Επαγγελματικό , Εμπορικό, Βιοτεχνικό, Τεχνικό κλπ μετά την έναρξη εργασιών στη αρμόδια Εφορία – Δ.Ο.Υ.
Αναφορικά τώρα με το καθεστώς φορολόγησης της ατομικής επιχείρησης, μετά τον Covid-19, όλη η διαδικασία «έναρξης» επιχείρησης γίνεται μόνο ηλεκτρονικά. Σε περίπτωση ωστόσο που υπάρχει ανάγκη για επεξηγήσεις, οποιοδήποτε θέμα μπορεί να λυθεί κατόπιν επικοινωνίας με το Τμήμα μητρώου της εφορίας, στο οποίο θα υπάγεται η έδρα της ατομικής επιχείρησης. Δεν αποκλείεται επίσης η διεκπεραίωση της διαδικασίας έναρξης στη Δ.Ο.Υ., να έχει διαφορετική εξέλιξη από εφορία σε εφορία και να δίνονται διαφορετικές απαντήσεις σχετικά με τον τρόπο χειρισμού για κάποιο θέμα.
Μεγάλο πλεονέκτημα επιπλέον, πέρα από την ευελιξία ως προς την δραστηριότητα και, από το ότι δεν απαιτούνται από το νόμο ιδιαίτερες προϋποθέσεις για την σύσταση της, είναι ότι για την ατομική επιχείρηση δεν απαιτείται κεφάλαιο ούτε κάποιο παράβολο, ούτε υπάρχει πρόσθετο κόστος εγγραφής στη Δ.Ο.Υ.
Ο πρώτος τρόπος– διαδικασία έναρξης επιτυγχάνεται με την υποβολή όλων των δικαιολογητικών μέσω taxis στην κατηγορία ” Τα Αιτήματα μου“ (όπως εμφανίζεται στην ιστοσελίδα του taxisnet). Έχουν ενταχθεί ουσιαστικά όλες οι εφορίες σε αυτό το online σύστημα. Ο δεύτερος τρόπος, o οποίος όμως εφαρμόζεται σε εξαιρετικές περιπτώσεις, είναι η υποβολή φυσικού φακέλου. Κατόπιν προγραμματισμού σχετικού ραντεβού με τη Δ.Ο.Υ. , η έναρξη εργασιών μπορεί να διεκπεραιωθεί δια ζώσης, με την προσκόμιση σε έγχαρτη μορφή όλων των δικαιολογητικών και την υποβολή τους ενώπιον της αρμόδιας Δ.Ο.Υ. (αναλόγως της έδρας της ατομικής επιχείρησης όπως προείπαμε). Ο φάκελος και τα δικαιολογητικά ελέγχονται πρώτα από το πρωτόκολλο τέλος, από το τμήμα μητρώου, το οποίο θα αναρτήσει τη βεβαίωση έναρξης εργασιών στην ιστοσελίδα taxis-net, στο πεδίο “e-κοινοποιήσεις”.