Εκδόθηκε η υπ’ αριθμ. 86/2017 απόφαση του Εφετείου Αιγαίου, η οποία αναγνωρίζει την αναδρομική ισχύ των αρχικών συμβάσεων σε ευρώ. Οι συμβάσεις των δανείων επ’ αφορμή των οποίων εξεδόθη απόφαση του Εφετείου Αιγαίου ήταν επαγγελματικά. Μια από τις ισχυρές θεμελιώδεις σκέψεις της εφετειακής απόφασης είναι ότι τα χρηματικά ποσά που χορηγήθηκαν ως δάνεια δεν εκταμιεύθηκαν σε ελβετικά φράγκα, αλλά μετατράπηκαν στη συνέχεια λογιστικά στο νόμισμα αυτό, χωρίς να αποδεικνύεται ότι πράγματι η τράπεζα δανείστηκε αντίστοιχα ελβετικά φράγκα από την διατραπεζική αγορά.
Οι θεμελιώδεις σκέψεις της εν λόγω εφετειακής απόφασης.
α. Τα πιστωτικά ιδρύματα οφείλουν να παρέχουν περιοδική έγγραφη ενημέρωση στους συναλλασσόμενους κατά τη διάρκεια ισχύος και λειτουργίας των συμβάσεων για τον τρόπο εφαρμογής των όρων που έχουν συμφωνηθεί,
β. Οφείλουν στην περίπτωση των δανείων σε ελβετικά φράγκα να αναφέρουν για την δυνατότητα και το κόστος χρησιμοποίησης τεχνικών κάλυψης των συναλλαγματικών κινδύνων από την ενδεχόμενη μεταβολή της συναλλαγματικής ισοτιμίας ή και των επιτοκίων,
γ. Για τη θεμελίωση της απαιτούμενης διαφάνειας των συμβάσεων σε ελβετικά φράγκα, πρέπει να παρουσιάζονται κατά τρόπο σαφή και ορισμένο, τα δικαιώματα και οι υποχρεώσεις των συμβαλλομένων και ειδικότερα να διατυπώνεται ευκρινώς ο τρόπος λειτουργίας της συναλλαγματικής ισοτιμίας, η μέθοδος και οι ιδιαιτερότητες μηχανισμού μετατροπής του εγχώριου νομίσματος σε ξένο και η σχέση μεταξύ του μηχανισμού αυτού και τυχόν άλλων, ώστε να ο καταναλωτής να διαγνώσει εκ των προτέρων τις δυσμενείς οικονομικές συνέπειες και επιβαρύνσεις,
δ. Το τραπεζικό ίδρυμα δεν κάλεσε τους δανειολήπτες να προσυπογράψουν την πράξη μετατροπής του νομίσματος από ευρώ σε φράγκα, αλλά αρκέστηκε στην προφορική αποδοχή της κατά τα άλλα συμφέρουσας πρότασης που τους απηύθυνε ο προστηθείσα υπάλληλός της,
ε. Η τράπεζα παρά την υποχρέωση προστασίας αλλά και της επισταμένης ενημέρωσης των πελατών της σύμφωνα με τις κατευθυντήριες γραμμές της ΠΔΤΕ 2501/2002 : 1. δεν ενημέρωσε κατάλληλα τους δανειολήπτες για τη φύση και τα χαρακτηριστικά του δανειακού προϊόντος σε ελβετικά φράγκα (CHF) και εν γένει για τους όρους και τις προϋποθέσεις που διέπουν την μετατροπή του νομίσματος από ευρώ σε ελβετικά φράγκα, 2. δεν παρείχε περιοδική έγγραφη ενημέρωση στους δανειολήπτες για τον τρόπο εφαρμογής των όρων που έχουν συμφωνηθεί, και
- κυρίως δεν παρείχε ενημέρωση σχετικά με τον κίνδυνο από ενδεχόμενη διακύμανση της συναλλαγματικής ισοτιμίας των νομισμάτων ώστε οι δανειολήπτες να σχηματίσουν πριν την σύναψη σαφή εικόνα για την εξέλιξη της δανειακής σχέσης,
στ. Ότι η τράπεζα, έδινε δάνεια σε ένα νόμισμα χωρίς να το διαθέτει και ότι η συναλλαγή ήταν μόνο εικονική και λογιστική και όχι πραγματική. Δηλαδή αποδείχθηκε ότι οι τράπεζες δεν κατείχαν ελβετικά φράγκα και δεν έδιναν δάνεια σε ελβετικά φράγκα,
ζ. ότι η τράπεζα στο πλαίσιο των επίμαχων συμβάσεων δεν παρείχε ουσιαστικά ουδεμία ενημέρωση για τις συνέπειες της μετατροπής του νομίσματος των δανείων,
η. ότι από τη συναλλακτική σχέση που δημιουργείται μεταξύ τράπεζας και πελάτη προκύπτουν υποχρεώσεις, τόσο γενικής όσο και ειδικής φύσης, που έχουν τη βάση τους σε συγκεκριμένη σχέση στο μέτρο που η τράπεζα είναι επαγγελματίας και γνώστης της αγοράς χρήματος με ευρύτατη πληροφόρηση στον χρηματοπιστωτικό τομέα,
θ. ότι από τη σχέση εμπιστοσύνης και εν μέρει εξάρτησης του πελάτη από την τράπεζα, απορρέει αφενός μεν η ειδικότερη υποχρέωσή της να μην επιδιώκει μονομερώς την πρόταξη των ατομικών συμφερόντων της και ότι η υπό ευρεία έννοια παροχή της πρέπει να τελεί σε σχέση αναλογίας με την αιτούμενη από τον πελάτη αντιπαροχή, αφετέρου δε η ειδικότερη υποχρέωσή της ενημέρωσης και παροχής συμβουλών ανάλογα με τις συγκεκριμένες συνθήκες και το επίπεδο γνώσεων των πελατών της στο μέτρο που είναι πρόδηλο ότι εάν ο συγκεκριμένος πελάτης δεν αντιλαμβάνεται τους κινδύνους από την σκοπούμενη συναλλαγή ή όταν η τράπεζα γνωρίζει ορισμένα γεγονότα (π.χ η γνώση της οριακά πιθανής οικονομικής διαταραχής της υποτίμησης του ευρώ το έτος 2006 μέχρι και ποσοστό της τάξης του 30%), που αν γνώριζε ο πελάτης πιθανότατα δεν θα προέβαινε στην σύναψή της,
ι. Ότι εξαιτίας της προαναφερόμενης σχέσης εμπιστοσύνης που χαρακτηρίζει κάθε τραπεζική σύμβαση, η υποχρέωση της τράπεζας έχει ως περιεχόμενο ότι αυτή θα πράξει ότι είναι αναγκαίο για την εξυπηρέτηση και την προστασία των οικονομικών συμφερόντων του πελάτη.
