Το σήμα αποτελεί θεμελιώδες στοιχείο της ταυτότητας μιας επιχείρησης, διασφαλίζοντας τη μοναδικότητα και την αναγνωρισιμότητα των προϊόντων ή υπηρεσιών της. Ωστόσο, η ανεπίτρεπτη χρήση ταυτόσημων ή παρόμοιων σημείων από τρίτους μπορεί να οδηγήσει σε προσβολή του δικαιώματος στο σήμα, δημιουργώντας σύγχυση στους καταναλωτές και πλήττοντας την εμπορική αξία του.
Ο νόμος 4072/2012 καθορίζει σαφείς περιπτώσεις προσβολής, διακρίνοντας μεταξύ άμεσων και έμμεσων μορφών παραβίασης, ενώ παράλληλα παρέχει στον δικαιούχο του σήματος ισχυρά έννομα μέσα προστασίας.
Τι συνιστά προσβολή του δικαιώματος στο σήμα
Σύμφωνα με το άρθρο 125 παρ. 3 περ. α’ και β’ του ν. 4072/2012, προσβολή του δικαιώματος στο σήμα συνιστά:
- (α) Η χρήση σημείου ταυτόσημου με το σήμα για προϊόντα ή υπηρεσίες που ταυτίζονται με εκείνες για τις οποίες έχει καταχωρηθεί.
- (β) Η χρήση σημείου ταυτόσημου με το σήμα για προϊόντα ή υπηρεσίες που ομοιάζουν με εκείνες για τις οποίες έχει καταχωρηθεί.
- (γ) Η χρήση σημείου παρόμοιου με το σήμα για προϊόντα ή υπηρεσίες που ταυτίζονται με εκείνες για τις οποίες έχει καταχωρηθεί.
- (δ) Η χρήση σημείου ταυτόσημου ή παρόμοιου με το σήμα για προϊόντα ή υπηρεσίες που ομοιάζουν με εκείνες για τις οποίες έχει καταχωρηθεί, εφόσον δημιουργείται κίνδυνος σύγχυσης.
Η πρώτη περίπτωση (α) θεωρείται σε κάθε περίπτωση προσβολή του δικαιώματος, χωρίς να απαιτείται περαιτέρω εξέταση κινδύνου σύγχυσης. Αντίθετα, για τις υπόλοιπες περιπτώσεις (β-δ), προϋπόθεση για τη διαπίστωση της προσβολής είναι η ύπαρξη κινδύνου σύγχυσης, που περιλαμβάνει τόσο τον άμεσο κίνδυνο(λανθασμένη εντύπωση ότι τα προϊόντα προέρχονται από την ίδια επιχείρηση) όσο και τον έμμεσο κίνδυνο(λανθασμένη αντίληψη περί οικονομικού ή οργανωτικού συνδέσμου μεταξύ διαφορετικών επιχειρήσεων).
Η ύπαρξη κινδύνου σύγχυσης κρίνεται από τη συνολική εντύπωση που δημιουργείται στον μέσο, ενημερωμένο και ευλόγως προσεκτικό καταναλωτή, λαμβάνοντας υπόψη την ομοιότητα του σήματος με το μεταγενέστερο σημείο, καθώς και τη συνάφεια των προϊόντων ή υπηρεσιών.
Δικαιώματα του Δικαιούχου σε Περίπτωση Προσβολής
Σε περίπτωση προσβολής του σήματος, ο δικαιούχος μπορεί να ασκήσει, σύμφωνα με τα άρθρα 150-151 του ν. 4072/2012, τις ακόλουθες αξιώσεις:
- Άρση της προσβολής και παράλειψη αυτής στο μέλλον – Δεν απαιτείται απόδειξη υπαιτιότητας του τρίτου ή ζημία του δικαιούχου.
- Αποζημίωση – Ανεξάρτητα από υπαιτιότητα, με το ύψος να υπολογίζεται βάσει συγκεκριμένων κριτηρίων του νόμου.
- Ικανοποίηση ηθικής βλάβης – Σε περίπτωση υπαίτιας προσβολής του σήματος.
- Αξίωση πληροφόρησης – Κατά του προσβάλλοντος ή και τρίτων προσώπων που εμπλέκονται στην παραβίαση.
Η προστασία του σήματος δεν είναι απλώς νομικό ζήτημα, αλλά στρατηγικό εργαλείο για την ασφάλεια και την ανάπτυξη της επιχείρησης. Η έγκαιρη νομική παρέμβαση διασφαλίζει την εμπορική αξία του σήματος και αποτρέπει ενδεχόμενες παραβιάσεις.